
De gemeente Eindhoven staat voor grote uitdagingen. Zowel financieel als organisatorisch zijn de problemen fors, waarschuwt gemeentesecretaris Aline Zwierstra in een brief aan de gemeenteraad. De brief dient als waarschuwing én richtingwijzer in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. De kernboodschap: Eindhoven staat onder druk – en de tijd van vrijblijvend beleid is voorbij.
Een van de grootste Eindhoven uitdagingen ligt bij de ambtelijke organisatie. Ondanks het feit dat er de afgelopen jaren veel nieuwe ambtenaren zijn aangenomen, is de werkdruk onverminderd hoog. “Het piept en kraakt in het apparaat,” schrijft Zwierstra. De taken nemen toe, terwijl de capaciteit achterblijft.
Er is vooral behoefte aan gespecialiseerde kennis op nieuwe terreinen, zoals digitalisering, klimaatadaptatie en complexe gebiedsontwikkeling. Maar zelfs als het geld beschikbaar is, blijft het lastig om gekwalificeerd personeel te vinden. De arbeidsmarkt is krap, en concurrentie met andere steden en de private sector is stevig.
Naast het personeelstekort heeft Eindhoven ook te maken met serieuze financiële uitdagingen. Het zogeheten ‘ravijnjaar’ 2026 nadert – het moment waarop veel tijdelijke rijksmiddelen wegvallen en gemeenten geconfronteerd worden met structurele tekorten. Zwierstra waarschuwt dat dit ook voor Eindhoven grote onzekerheden met zich meebrengt.
Bovendien is de eerder aangekondigde herverdeling van het gemeentefonds, waarvan Eindhoven zou profiteren, voorlopig gepauzeerd door het Rijk. “Met incidentele middelen heeft het Rijk geprobeerd structurele tekorten te dichten,” aldus Zwierstra. “Dat houdt geen stand.”
Toch is er ook positieve ontwikkeling zichtbaar. Er ligt volgens Zwierstra een stevig fundament waarop een nieuw stadsbestuur kan voortbouwen. Grote projecten zoals de herontwikkeling van Eindhoven Noordwest en Stadshart Woensel zijn in gang gezet. Ook op het gebied van mobiliteit, duurzaamheid en woningbouw zijn belangrijke stappen gezet.
Maar om deze koers vast te houden, is er politieke stabiliteit nodig. “De volgende periode vraagt om scherpe keuzes en prioriteiten,” stelt Zwierstra. “We kunnen niet alles tegelijk. Als we slagkracht willen behouden, moeten we realistisch zijn over wat mogelijk is.”
De uitdagingen in Eindhoven zijn niet uniek, maar de schaal van de opgaven is groot. Als groeistad binnen de Brainport-regio heeft Eindhoven een sleutelpositie in Nederland. Juist daarom is het belangrijk dat beleid realistisch, uitvoerbaar en toekomstbestendig is.
Zwierstra roept daarom het nieuwe college op om te kiezen voor een stabiele koers en heldere prioriteiten. “De plannen die er liggen, brengen verplichtingen met zich mee – ook financieel. De ruimte om nieuwe ambities toe te voegen is beperkt.”
De combinatie van personele druk, financiële onzekerheid en bestuurlijke complexiteit maakt de situatie in Eindhoven uitdagend. Maar met scherp beleid, duidelijke keuzes en bestuurlijke rust kan de stad volgens Zwierstra tóch koers houden. Het is aan het volgende stadsbestuur om die balans te vinden.